نگاه اهل سنت بر حضرت زهرا (س)
. فاطمه علیهاالسلام ، مظهر طهارت و عصمت
علاوه بر روایات زیادی که از طرق اهلسنّت و شیعه دلالت بر طهارت و پاکی فاطمه زهرا علیهاالسلام دارد، آیه «تطهیر»21 محکمترین دلیل بر این معنا است.
در مورد آیه تطهیر سه نظر وجود دارد:
1. مراد، همسران پیامبر و فاطمه، علی، حسن و حسین علیهمالسلام هستند.
این نظر را فخر رازی در تفسیر خود ابراز کرده است.
«ثم انّ اللّه ترک خطاب المؤنّثات و خاطب بخطاب المذکّرین بقوله: «لیذهب عنکم الرّجس» لیدخل فیه نساء اهل بیته و رجالهم… و الاولی ان یقال هم اولاده و ازواجه والحسن و الحسین منهم و علیٌّ منهم».22
البته این نظر را به چند دلیل نمیتوان پذیرفت؛ زیرا:
اوّلاً: اگر همسران حضرت هم از جمله اهلبیت بودند، غلبه با زنان بود و تعبیر خطاب به کلمات و ضمائر، مذکّر وجهی نداشت.
ثانیاً: روایات متظافره دلالت بر اختصاص آیه تطهیر به حضرت فاطمه علیهاالسلام و همسر و فرزندانش دارد. حتّی یک روایت منسوب به پیامبر که دلالت بر شمول آیه نسبت به همسران پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم داشته باشد، هم وجود ندارد.
2. نظر عَکْرمه، مبنی بر اختصاص آیه به همسران پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم .
طبری در تفسیرش نقل کرده است:
«کان عکرمه ینادی فیالسّوق: «انّما یریداللّه لیذهب عنکم الرّجس اهلالبیت و یطهّرکم تطهیراً» قال: نزلت فی نساء النّبیّ خاصّة».23
این نظر هم قابل قبول نیست؛ زیرا:
اوّلاً: عکرمه، مورد اعتماد فریقین نیست و آنچه گفته، برداشتِ شخصی اوست؛ نه روایت از رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم .
ثانیاً: بر فرض اینکه روایت هم باشد، توان معارضه با روایات متظافرهای را که از طرق شیعه و سنّی نقل شده، ندارد. در این خصوص روایاتی که از طریق اهل سنّت نقل شده، از روایاتی که از طریق شیعه نقل شده، بیشتر است.24
3. اختصاص آیه تطهیر به آل عبا
جمهور مفسّران سنّی و شیعه و علمای فریقین عقیده دارند که آیه تطهیر اختصاص به آل عبا دارد. واژه «آل عبا»، یا «کساء» نیز از روایات گرفته شده است و مراد از آن، فاطمه زهرا، پدرش، همسرش و دو فرزندش حسن و حسین علیهمالسلام هستند.
طبری شانزده حدیث در ذیل آیه، ذکر میکند که دلالت بر همین معنا دارند. در برخی از آنها تصریح شده که همسران پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم از جمله آنان نیستند.
آری مستفاد از همه این روایات، این است که محور اهلبیت علیهمالسلام و مظهر پاکی و عصمت از گناه، فاطمه، همسر و اولاد آن بزرگوار هستند و به همین خاطر است که پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم در جریان مباهله، فقط این پنج نفر را برای مباهله به همراه خود میبرد و احدی از اصحاب یا همسران خود را در این میدانِ امتحان ـ که فقط پاکی و صداقت کارساز است ـ همراه نمیکند.
اینک برای تیمّن و تبرّک، دو روایت از روایاتی را که طبری در تفسیر خود نقل کرده ذکر میکنیم:
1. «… عن ابی سعید الخدری، قال: قال رسول اللّه صلیاللهعلیهوآلهوسلم نزلت هذه الآیة فی خمسة فیّ و فی علیّ رضی اللّه عنه و حسن رضی اللّه عنه و حسین رضیاللّه عنه، و فاطمة رضی اللّه عنها، انّمایرید اللّه لیذهب عنکم الرّجس اهل البیت و یطهّرکم تطهیراً…»25
………………………………………………………………………………..